(BTV) 45 năm sau ngày chiến thắng trở về, giờ đây, những hình ảnh, kỷ vật, câu chuyện về "một thời hoa lửa" vẫn còn in đậm trong trái tim mỗi cựu tù binh của Hội Chiến sỹ cách mạng bị địch bắt tù đày tỉnh Bắc Ninh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Nhân kỷ niệm 45 năm ngày Mỹ-Ngụy trao trả tự do cho các tù binh cộng sản Việt Nam (1973-2018), Bảo tàng tỉnh phối hợp với Hội Chiến sỹ cách mạng bị địch bắt tù đày tỉnh Bắc Ninh và Bảo tàng Phú Xuyên (Hà Nội) khai mạc trưng bày chuyên đề "Sáng mãi tấm gương người chiến sỹ cách mạng tỉnh Bắc Ninh bị địch bắt tù đày". Buổi trưng bày đã thắp lên niềm tin và truyền lửa cho thế hệ trẻ về những tấm gương anh hùng, bất khuất của quê hương Bắc Ninh-Kinh Bắc.
Những câu chuyện, kỷ niệm được chính các cựu tù binh chia sẻ tại buổi trưng bày
Bắc Ninh-vùng đất giàu truyền thống lịch sử, yêu nước và cách mạng; quê hương của các phong trào yêu nước, mảnh đất sinh thành và nuôi dưỡng nhiều nhà lãnh đạo cách mạng tiền bối xuất sắc của Đảng như: Ngô Gia Tự, Hoàng Quốc Việt, Nguyễn Văn Cừ, Lê Quang Đạo... Trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ đã có hàng nghìn người con Bắc Ninh lên đường tham gia chiến đấu, giành lại độc lập, tự do cho tổ quốc. Đã có rất nhiều chiến sỹ cách mạng của quê hương Bắc Ninh không may sa vào tay giặc, bị chúng tra tấn, đầy đọa, thậm chí hy sinh trong các nhà tù man rợ. Những năm tháng đau thương, gian khổ đó đã để lại nhiều tấm gương ngời sáng về lòng yêu nước, ý chí kiên cường, bất khuất của người chiến sỹ cách mạng tỉnh Bắc Ninh bị địch bắt tù đày. Với niềm tin sắt son vào sự lãnh đạo của Đảng, vào chiến thắng tất yếu của cách mạng; bằng ý chí, nghị lực và lòng dũng cảm, các chiến sỹ cách mạng dù trong lao tù vẫn chiến đấu kiên trung, khiến kẻ thù phải nể phục, khiếp sợ.
Trưng bày "Sáng mãi tấm gương người chiến sỹ cách mạng tỉnh Bắc Ninh bị địch bắt tù đày" được chia làm 3 nội dung: Phần 1 - truyền thống yêu nước cách mạng của quê hương Bắc Ninh với những tấm gương một số nhà lãnh đạo cách mạng tiền bối xuất sắc như Ngô Gia Tự, Nguyễn Văn Cừ, Hoàng Quốc Việt...; Phần 2 là những tấm gương bất khất, kiên trung của người chiến sỹ cách mạng tỉnh Bắc Ninh bị địch bắt tù đày trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ; phần 3 là giới thiệu những hoạt động của Hội Chiến sỹ cách mạng bị địch bắt tù đày tỉnh Bắc Ninh cùng những hoạt động tri ân của Hội trong những năm qua.

Đồng đội gặp lại nhau ôn lại những kỷ niệm về một thời đã qua.
Với 500 hình ảnh, hiện vật, tài liệu, phòng trưng bày giới thiệu tới công chúng về truyền thống yêu nước, cách mạng của quê hương Bắc Ninh nói chung; đặc biệt là giới thiệu những tấm gương bất khuất, kiên trung của người chiến sỹ cách mạng tỉnh Bắc Ninh bị địch bắt tù đày trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ như: đồng chí Vũ Văn Kim, Đào Văn Kim, Nguyễn Đình Xô, Ngô Văn Bướng... Trong đó, tấm gương liệt sỹ Nguyễn Đình Xô, thôn Hộ Vệ, xã Lạc Vệ, huyện Tiên Du bị giam tại nhà tù Phú Quốc. Mặc dù địch dùng mọi thủ đoạn tra tấn tàn bạo như đóng đinh vào 10 đầu ngón tay, vào mắt cá chân, cho vào chảo dội nước sôi... nhưng đồng chí vẫn giữ trọn khí tiết của người chiến sỹ cách mạng và hy sinh khi tuổi đời vừa tròn 23. Hay tấm gương của đồng chí Vũ Văn Kim (Thuận Thành), người đã dùng dao tự rạch bụng để phản đối việc không trao trả tù binh của Mỹ-Ngụy; tấm gương cựu tù binh Đào Văn Kim (Tiên Du) - người sẵn sàng nhận nhiệm vụ thiêu sống để phản đối chế độ hà khắc của nhà tù, đem lại quền sống cho đồng chí, đồng đội. Và còn rất nhiều những tấm gương anh dũng kiên trung, họ đã dành trọn tuổi thanh xuân của mình cho độc lập của dân tộc, hạnh phúc của nhân dân. Trong niềm khí thế, tự hào của những người chiến sỹ cách mạng chiến thắng trở về từ nhà tù lao ngục, những cựu tù binh ấy có dịp gặp lại nhau, hàn huyên, ôn lại những kỷ niệm không bao giờ được phép quên đó, ai nấy đều rưng rưng, xúc động khi kể lại cuộc đời mình.
Được gặp lại đồng đội, nhớ lại những kỷ niệm, câu chuyện, những đòn tra tấn dã man trong nhà tù của bọn Mỹ-Ngụy thông qua những hình ảnh, hiện vật trưng bày, chắc hẳn trong ký ức của mỗi người chiến sỹ cách mạng ấy đều giấy lên niềm tự hào. Và nơi khóe mắt của họ đang cay cay khi kể lại cùng đồng đội về ký ức cách đây tròn 45 năm. Tất cả đã lùi xa vào quá khứ để đến hôm nay, với những cựu tù binh năm xưa chỉ còn lại là kỷ niệm đẹp về một thời hoa lửa.

Người chiến sỹ cách mạng đang kể lại cho thế hệ trẻ
về tấm gương liệt sỹ Nguyễn Đình Xô.
Tham dự buổi trưng bày còn có sự góp mặt đông đảo của thế hệ trẻ là học sinh, sinh viên, học viên trong các trường quân đội chính trị. Những thủ đoạn tra tấn dã man của kẻ thù như: Nhốt chiến sỹ vào chuồng cọp, dùng kìm kẹp thân thể, dội nước nóng vào người chiến sỹ trên chảo... bấy nhiêu thôi chỉ là một phần sự thật mà các cựu tù binh phải trải qua. Được trực tiếp nhìn, chiêm ngưỡng và nghe lời thuật lại của chính các cựu tù binh là chiến sỹ cách mạng tỉnh Bắc Ninh bị địch bắt tù đày khiến cho thế hệ trẻ hiểu thêm về sự hy sinh anh dũng, về những gì họ đã trải qua để giành lấy độc lập, tự do cho dân tộc hôm nay.
Trưng bày "Sáng mãi tấm gương người chiến sỹ cách mạng tỉnh Bắc Ninh bị địch bắt tù đày" là hoạt động ý nghĩa, thiết thực; thể hiện sự quan tâm của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Bắc Ninh đối với những cống hiến to lớn của các cựu tù binh với quê hương, đất nước. Đồng thời là dịp để thế hệ trẻ hiểu rõ hơn về những cống hiến, hy sinh của các chiến sỹ cách mạng bị địch bắt tù đày tỉnh Bắc Ninh cho nền hòa bình của dân tộc; góp phần giáo dục truyền thống yêu nước, thắp sáng niềm tin và truyền lửa cho thế hệ thanh niên xây dựng vì một quê hương Bắc Ninh văn minh, giàu đẹp.
Mai Quế