(BTV) Nhằm tạo cho các em thiếu nhi một sân chơi bổ ích cũng như góp phần bảo tồn và giữ gìn những giá trị truyền thống. Từ nhiều năm nay, CLB Quan họ măng non xã Hoàn Sơn, huyện Tiên Du đã và đang trở thành địa chỉ thu hút rất nhiều các bạn thiếu nhi trong địa phương và các vùng lân cận tới theo học, góp phần quan trọng trong việc lưu giữ, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa đặc sắc vùng Bắc Ninh - Kinh Bắc.
Buổi sinh hoạt của Câu lạc bộ Quan họ
Câu lạc bộ măng non Quan họ xã Hoàn Sơn được khởi nguồn từ năm 2015, do bà Nguyễn Thị Nguyên (Chủ nhiệm Câu lạc bộ) đứng lên thành lập. Ban đầu, lớp học hát có rất ít học viên và chỉ dành cho các cháu yêu thích Quan họ quanh vùng có thể theo học.
Trải qua quá trình gây dựng và hoạt động, 7 năm trôi qua, Câu lạc bộ đã thu hút được hơn 30 học viên theo học với độ tuổi từ 5-15 tham gia sinh hoạt đều đặn. Vào dịp tối thứ Bảy và Chủ nhật hàng tuần, các liền anh, liền chị nhỏ tuổi lại xúng xính áo tứ thân, vấn ba tầm đi học hát Quan họ. Các học viên tập trung tại đình, chùa và nhà bà Nguyên để cùng nhau luyện hát, với những lời bài hát quen thuộc của Dân ca Quan họ Bắc Ninh lời cổ như “Còn duyên, Lý cây đa, Mười nhớ, Cây trúc xinh, Mời trầu….”
Nhớ lại những ngày đầu hoạt động, bà Nguyễn Thị Nguyên cho biết, trước đây, Câu lạc bộ chỉ là một lớp học nhỏ, được thành lập để tăng sự sôi nổi cho phong trào văn hóa nghệ thuật của quê hương, truyền bá giá trị nghệ thuật cho thế hệ sau này và tạo một sân chơi bổ ích cho các cháu thiếu nhi trong vùng. Sau một thời gian phát triển, nhận được sự ủng hộ của chính quyền địa phương cũng như các nghệ nhân Quan họ gạo cội trong vùng, lớp học không chỉ với mục đích là dạy hát Quan họ theo phương thức truyền thống mà còn là nơi tìm kiếm thế hệ kế cận, tương lai sau này của nghề chơi Quan họ.
“Ngày xưa, chúng tôi được thế hệ đi trước chỉ bảo tận tâm cách hát Quan họ, cùng với niềm đam mê với môn nghệ thuật này nên mong muốn tìm được những lớp thế hệ trẻ để gìn giữ câu ca và những tập tục trong chơi Quan họ. Các bạn nhỏ được các thầy, cô giáo là những nghệ sĩ, những người con của quê hương Hoàn Sơn truyền dạy những làn điệu Dân ca Quan họ cổ như: Nghệ sĩ nhân dân Thúy Cải, nghệ sĩ Hữu Duy. Không cần phấn trắng, cô và trò đối mặt truyền dạy, cô bắt nhịp đều đặn và học sinh hát theo, rồi lần lượt uốn nắn từng câu, từng chữ sao cho lời hát được tròn vành, rõ chữ, chăm chú vào nhịp và hát các làn điệu Quan họ một cách thuần thục. Bởi, hát Quan họ không mang tính biểu diễn như hát chèo, Quan họ càng mộc mạc, giản dị, chất phác càng dễ đạt độ “vang, rền, nền, nảy”. Tại đây, các cháu còn được học cách ứng xử khéo léo, tế nhị, kín đáo và mang đầy ý nghĩa của người Bắc Ninh - Kinh Bắc, để trở thành những liền anh, liền chị thực thụ trong tương lai” - bà Nguyên nói.
Tham gia lớp Quan họ được một thời gian, em Nguyễn Bích Ngọc, thành viên Câu lạc bộ măng non Quan họ cho biết: “Sau những giờ học căng thẳng, được tham gia sinh hoạt tại Câu lạc bộ, em thấy rất vui và bổ ích. Đến với lớp học hát Quan họ, em không chỉ được học hát mà còn được học văn hóa, cách ứng xử với mọi người xung quanh”.
Sự tâm huyết với nghề và tận tụy của các thầy cô giáo, nhiều em khi tham gia sinh hoạt tại đây đã được phát hiện khả năng ca hát và tạo hành trang tốt trong cuộc sống về khả năng giao tiếp, văn hóa ứng xử của người Quan họ. Trong đó, có nhiều em đạt giải tại các cuộc thi, sân chơi về ca hát Quan họ dành cho các em thiếu nhi như: “Măng non quan họ - Tiếng hát họa mi” tỉnh Bắc Ninh…. Lớp học không chỉ là nơi các tài năng Quan họ có điều kiện phát triển, mà còn góp phần lưu giữ, bảo tồn những nét đẹp văn hóa của Dân ca Quan họ Bắc Ninh.
Trong điều kiện hội nhập, với sự xuất hiện nhiều thể loại âm nhạc khác nhau, dân ca nói chung và Dân ca Quan họ Bắc Ninh nói riêng cần được bảo tồn, phát triển. Sự hoạt động hiệu quả của Câu lạc bộ Quan họ măng non xã Hoàn Sơn không chỉ có ý nghĩa quan trọng đối với các em thiếu nhi bởi đây là một sân chơi bổ ích giúp các em vừa được vui chơi, giải trí, tránh xa các tệ nạn xã hội và cũng là một trong những mô hình góp phần không nhỏ vào việc nuôi dưỡng tình yêu, sự tinh hoa của làn điệu Dân ca Quan họ Bắc Ninh trong thế hệ trẻ.
Văn Đức